استاندارد اجباری چیست؟
در حقیقت ایجاد استاندارد اجباری موجب شده است تا واردکنندگان و صادرکنندگان بتوانند از سلامت کالاهای خود اطمینان حاصل کنند. در بیشتر اوقات ممکن است که استاندارد اجباری موجب طولانی‌تر شدن فرایند ترخیص کالا شود. در آزمایش استاندارد، برای تأیید کردن کالا از نظر کیفیت و کمیت آن را مورد بررسی قرار می‌دهند. هر وارد کننده و صادرکننده‌ای نسبت به سلامت محصولات خود نگرانی و دغدغه دارد که در این چنین مواقعی و در زمان مبادله کالا بین گیرنده و فرستنده، محصول توسط طرف سومی بررسی می‌شود. این طرف سومی همان مؤسسات تحت عنوان استاندارد اجباری هستند. در این مطالب قصد داریم تا در مورد این استاندارد صحبت کنیم در ادامه با ما همراه باشید.
هدف از استاندارد اجباری
استاندارد اجباری به طور کلی حقوق شخص مصرف‌کننده را در اولویت قرار می‌دهد و این اطمینان را به وجود می‌آورد که اطلاعات موردنیاز جهت تصمیم‌گیری در زمان خرید را در دسترس مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد. از سوی دیگر، با وجود استاندارد اجباری دیگر کالاهای بی‌کیفیت به بازار ایران وارد نمی‌شوند، همچنین تولیدکنندگان داخلی نیز مورد حمایت ویژه‌ای قرار می‌گیرند. در این استاندارد، موضوعات اقتصادی نیز ذکر می‌شود.
البته در نظر داشته باشید که استاندارد اجباری فقط کالاهای وارداتی را شامل نمی‌شود. بلکه کالاهایی که به‌منظور صادرات تولید می‌شوند نیز باید متناسب با این استاندارد باشند. به‌عنوان‌مثال، زعفران جزو یکی از کالاهای صادراتی بسیار مهم در ایران به‌حساب می‌آید که صادرات آن همواره شامل استاندارد اجباری بسیار سخت‌گیرانه‌ای می‌شود.
اصطلاحات مربوط به استاندارد اجباری
در واقع برای اینکه بتوانید درک بهتری از استاندارد اجباری داشته باشید، لازم است تا اصطلاحات مربوط به این استاندارد را بشناسید. برخی از اصطلاحاتی که برای شناسایی بیشتر استانداردهای اجباری باید بشناسد به شرح زیر هستند:
استاندارد ملی
استاندارد ملی از اولین اصطلاحات مربوط به استاندارد اجباری به‌حساب می‌آید. مطمئناً شما نیز به‌خوبی می‌دانید که در هر کشوری یک سری استانداردها وجود دارد که کالاهای صادراتی و یا وارداتی قبل از آنکه به دست مصرف‌کننده برسند باید دارای این استاندارد باشند. در واقع لازم است بدانید که استاندارد ملی به استانداری گفته می‌شود که تصویب آن توسط سازمان استاندارد سازی صورت می‌گیرد.
استاندارد منطقه‌ای
استاندارد منطقه‌ای یکی دیگر از استانداردهایی است که در این بخش قصد داریم تا درمورد آن صحبت کنیم. در حقیقت، این استاندارد را یک سازمان استاندارد منطقه‌ای پذیرش می‌کند و در آینده نیز در اختیار عموم قرار می‌گیرد. به طور کلی این استاندارد به‌منظور افزایش روند تجاری میان چندین کشور ایجاد می‌شود.
استاندارد بین‌المللی
بی شک می‌توان گفت درمورد استاندارد ملی همواره اطلاعات بیشتری دارید و آن را به‌خوبی می‌شناسید. اما آیا تابه‌حال نام عبارت ایزو به گوشتان خورده است؟ مطمئناً این نام را بارهاوبارها و در جاهای مختلف شنیده‌اید. در حقیقت ایزو جزو یکی از بزرگ‌ترین مؤسساتی است که نقش آن در جمع‌آوری استانداردهای بین‌المللی به چشم می‌آید و از همه مهم‌تر، تمامی کشورهای جهان آن را تایید می‌کنند.
آیا تمامی استانداردها اجباری هستند؟
قبل از هر چیزی لازم است بیان کنیم که استانداردها به طور کلی داوطلبانه هستند. اما اگر از استانداردها استفاده‌ای صورت نگیرد، قطعاً قوانین و مقررات باید به‌خوبی رعایت شوند. برای فعالیت‌های مربوط به صادرات و واردات لازم است تا مدرک‌ها دستورالعمل‌ها و هر چیزی را که لازم است مستندسازی کنید را ارائه دهید.
این موضوع را نیز به یاد داشته باشید که برای بیشتر کالاها نیازی نیست که از استاندارهای نشان گذاری CE استفاده کنید. اما اگر قصد دارید که از استاندارها استفاده کنید، ابتدا باید مطمئن شوید که استانداردهای هماهنگ را مورد استفاده قرار می‌دهید.
وظیفه مؤسسه استاندارد ایران درباره استاندارد اجباری (واردات)
یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین وظایف استاندارد اجباری حمایت از مصرف کنندگان داخلی است. پیش‌تر نیز به این موضوع اشاره کردیم که وظیفه استانداردهای اجباری بررسی کیفیت و کمیت کالاهای وارداتی است. آن‌ها با انجام این کار (بررسی کیفیت کالاهای وارداتی) تلاش می‌کنند تا مانع ورود کالاهای بی‌کیفیت به داخل کشور شوند. به همین دلیل آن دسته از تولیدکنندگانی که مواد اولیه لازم خود را وارد می‌کنند و آن دسته از مصرف کنندگان داخلی، به حمایت این استانداردها نیاز دارند.
قوانین و مقررات مربوط به استاندارد اجباری به قسمت‌های وارداتی گمرک ارسال می‌شوند. اما این موضوع به معنای آن نیست که استانداردهای اجباری فقط برای واردات کاربرد دارند، بلکه این استانداردها برای صادرات نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کالاهای مشمول استاندارد اجباری
سازمان ملی استاندارد ایران تلاش کرده است تا برای سهولت کار شما یک فهرست کلی از کالاهایی که شامل استاندارد اجباری هستند را تهیه کند تا شما بتوانید با آگاهی و اطلاعات بیشتری به صادرات و واردات بپردازید. کالاهایی که شامل استاندارد اجباری هستند عبارتنداز:
- کالاهای بخش فلزشناسی و مکانیک (انواع اجاق‌گاز، آتش خاموش کن، انواع آب‌گرم‌کن و…)
- کالاهای بخش برق و الکترونیک (انواع کابل‌های مخابراتی، انواع سیم و کابل، انواع باطری و…)
- وسایل سنجش و کالاهای بخش اوزان (باسکول‌های متحرک، ترازوی مرغی، مترهای نواری فلزی و…)
- فلزات ارزشمند و گرانبها (طلا و نقره)
- کالاهای بخش مهندسی پزشکی (واکر با ارتفاع ثابت، دستکش جراحی، خودروهای امدادی و تجهیزات همراه با آن‌ها، سرنگ یک‌بارمصرف و…)
- کالاهای بخش خودرو و نیرومحرکه (انواع قطعات خودرو، انواع کمک فن خودرو، لامپ خودرو و…
- کالاهای بخش معدنی و ساختمانی (عایق‌های رطوبتی، شیشه دوجداره، انواع سیمان و…)
- کالاهای بخش کشاورزی و غذایی (انواع روغن‌های نباتی خوراکی، انواع آبمیوه، انواع فرآورده‌های لبنی، نکتار و کنسانتره)
- کالاهای بخش چرم و نساجی (پد روزانه، انواع پوشاک، انواع پتو و…)
مدارک موردنیاز برای اخذ مدرک استاندارد اجباری صادرات و واردات
مدارک لازم برای اخذ استاندارد اجباری واردات و صادرات عبارت‌اند از:
- فرم درخواست
- مدارک شخصی فرد مدیرعامل
- کپی برابر اصل روزنامه رسمی واحد تولید و آگهی ثبت
- آگهی تغییرات مجموعه
- اخذ کپی برابر با اصل پروانه کسب و کار
- فرم ثبت علائم تجاری
- کپی برابر با اصل آگهی ثبت برند در روزنامه رسمی
- پرسش‌نامه اطلاعات فنی محصول
- اطلاعات آزمایشگاه واحد تولیدی
- گواهی تایید صلاحیت مسئول کنترل یا مدیر
- پرداخت کارمزد خدماتی و فیش پرداختی
ممکن است که دریافت استاندارد اجباری موجب تأخیر ترخیص کالا از گمرک شود. به همین دلیل ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که در ابتدا مدارک لازم جهت انجام این کار را آماده کنید تا بتوانید فرایند ترخیص محموله از گمرک را با سرعت بالاتری انجام دهید.
سخن پایانی
همان‌طور که گفتیم استاندارد اجباری به استانداردی گفته می‌شود که به‌منظور تایید سلامت کالاها ایجاد شده است و واردکنندگان و صادرکنندگان با وجود این استاندارد می‌توانند از سلامت کالاهای خود اطمینان حاصل کنند. این استاندارد چه برای وارد کنندگان و چه برای صادرکنندگان اهمیت بسیار بالایی دارد. برای اخذ این استاندارد یک سری مدارک موردنیاز است که در این مقاله به بررسی آن پرداختیم. به طور کلی در این مقاله تلاش کردیم تا اطلاعاتی را که درمورد استاندارد اجباری لازم است بدانید را مورد بررسی قرار دهیم، امیدواریم که مطالب ذکر شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید